Jak wskazuje art. 2 pkt. 5 ustawy o emeryturach pomostowych rekompensata stanowi odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej. Natomiast, na podstawie art. 21 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach pomostowych rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat, lecz „przeszedł” na „zwykłą” emeryturę. Ile wynosi rekompensata za pracę w warunkach szkodliwych? Zastanawiasz się czy warto starać się o prawo do rekompensaty za pracę w warunkach szczególnych? Ile możesz zyskać? W jakiej formie otrzymasz dodatek do emerytury? Czy rekompensata jest jednorazowa? Istotny jest fakt, iż rekompensata nie jest wypłacana ubezpieczonemu, lecz stanowi dodatek do kapitału początkowego ustalanego na zasadach przewidzianych w art. 173 i 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Oznacza to, iż przyznanie rekompensaty powoduje powiększenie wartości kapitału początkowego ubezpieczonego i w konsekwencji wpływa na podwyższenie wysokości jego emerytury. Większość z dotychczas wypłacanych rekompensat wynosi 300 – 400 zł. Wobec powyższego niewątpliwie warto starać się o prawo do ich uzyskania. Świadczenie emerytalne może być bowiem wyższe nawet o 400 zł. Jeżeli jesteś ciekaw o ile wzrosła by Twoja emerytura możesz samodzielnie obliczyć dodatek do emerytury za pracę w warunkach szkodliwych za pomocą wskazówek zawartych na portalu a dokładniej: Jak obliczyć rekompensatę za pracę w szczególnych warunkach. Warto starać się o prawo do rekompensaty za pracę w warunkach szczególnych. Świadczenie emerytalne może być wyższe nawet o 400 zł Utraciłeś, w wyniku zmiany przepisów, możliwość uzyskania wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szkodliwych? Chcesz podjąć starania o rekompensatę z ZUS, w formie dodatku do kapitału początkowego? Uważasz, że masz prawo do uzyskania wyższej emerytury? Warunkami są: osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego, utrata możliwości przejścia na tzw. wcześniejszą emeryturę w związku z wygaśnięciem po 31 grudnia 2008 r. – w stosunku do ubezpieczonych urodzonych po 3 grudnia 1948 r. a przed 1 stycznia 1969 r. – podstawy prawnej przewidującej takie uprawnienie, niespełnienie warunków uprawniających do emerytury pomostowej, posiadanie co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, nieuzyskanie prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS – czyli w „normalnym wieku”. Wobec powyżej wymienionych warunków do nabycia dodatku do emerytury za pracę w warunkach szkodliwych, w praktyce, największą trudność naszym klientom sprawia, poniekąd podstawowy warunek uzyskania rekompensaty, jakim jest ustalenie, że ubezpieczony pracował przez co najmniej 15 lat w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze. To jest, wykonywał taką pracę, która powoduje szybszą utratę zdolności do zarobkowania z uwagi na szczególne warunki lub szczególny charakter, a zatem umożliwiającą zakwalifikowanie jej pod którąś z pozycji wymienionych w wykazie A, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( nr 8, poz. 43 ze zm.) Pamiętać należy również, iż o możliwości wystąpienia warunków szczególnych decyduje praca faktycznie wykonywana, nie zaś nazwa stanowiska ujęta w świadectwie pacy, która może nie oddawać rodzaju i charakteru pracy rzeczywiście świadczonej. Tak też podnosił Sąd Najwyższy w wyroku z 8 czerwca 2011 r. (I UK 393/10). Ponadto, nie jest istotne, czy ta praca była świadczona w tzw. sektorze państwowym czy prywatnym. Znaczące jest natomiast, aby praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy (§ 2 ust. 1 ww. rozporządzenia). O możliwości wystąpienia warunków szczególnych decyduje praca faktycznie wykonywana, nie zaś nazwa stanowiska ujęta w świadectwie pacy Emerytura na zasadach ogólnych a rekompensata za pracę w warunkach szczególnych Wśród opisanych już na początku wpisu warunków przyznania dodatku do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych można dostrzec, iż rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS na co wskazuje art. 21 ust. 2 ustawy. Niemniej jednak w orzecznictwie precyzuje się, że jedynie nabycie prawa do wcześniejszej emerytury stanowi przesłankę negatywną przyznania prawa do rekompensaty. Natomiast uzyskanie prawa do emerytury na zasadach ogólnych nie wpływa w żaden sposób na uprawnienia do rekompensaty. Tak też wskazywał Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z 17 grudnia 2015 r. (III AUa 717/15). Wobec tego, prawa do rekompensaty nie pozbawia fakt, iż ubezpieczony nabył już uprawnienie do emerytury z FUS w podstawowym wieku emerytalnym. Bowiem skoro zgodnie z art. 23 ustawy rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, a w myśl art. 173 ustawy emerytalnej kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r., za których były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne przed 1 stycznia 1999 r., to warunek sformułowany w art. 21 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych należy rozumieć w taki sposób, że rekompensata jest adresowana wyłącznie do ubezpieczonych objętych systemem emerytalnym zdefiniowanej składki, którzy przed osiągnieciem podstawowego wieku emerytalnego nie nabyli prawa do emerytury z FUS obliczonej według formuły zdefiniowanego świadczenia. Podobnie wskazywał Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 14 grudnia 2015 r. (III AUa 1070/15). Zatem, jeżeli legitymujesz się 15 letnim stażem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze oraz nie spełniałeś warunków do przyznania emerytury pomostowej, bez względu na to czy uzyskałeś prawo do emerytury na zasadach ogólnych przysługuje Ci rekompensata stanowiąca dodatek do emerytury za pracę w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze. Pamiętaj jednak, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustala rekompensatę z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie wcześniej niż przy obliczaniu emerytury przysługującej po ukończeniu wieku emerytalnego. Bowiem z doświadczenia Kancelarii Radcy Prawnego Daniel Paul wynika, iż większość osób w przyszłości uprawnionych do rekompensaty popełnia ten sam błąd i składa o nią wniosek przed ukończeniem wieku emerytalnego. Skutkuje to wydaniem przez ZUS decyzji o odmowie przyznania rekompensaty. Podstawa prawna: ustawa z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (tekst jedn. z 2015 r., poz. 965 ze zm.), ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( 1998 Nr 162 poz. 1118 ze zm.), Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( nr 8, poz. 43 ze zm.), wykaz A, stanowiący załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( nr 8, poz. 43 ze zm.) Autor: Radca prawny Daniel PaulWyrok wydany w sprawie z powództwa pracownika przeciwko pracodawcy ustalający, że pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma zatem mocy wiążącej przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o emeryturę z tytułu pracy w szczególnych warunkach (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 1 lutego 2017 r
Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury czyli w 2023 roku to 1588,44 zł. Kwoty najniższych gwarantowanych świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2023 r. wynoszą: emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta socjalna i renta rodzinna.Wykonywanie pracy w warunkach szczególnych rekompensowane jest szczególnymi uprawnieniami pracownika na gruncie ubezpieczeń społecznych. Jako prawnik dość często mam do czynienia ze sprawami w których do osiągnięcia stażu emerytalnego, który umożliwia nabycie określonych uprawnień emerytalnych brakuje kilku miesięcy (brak odpowiedniej dokumentacji od pracodawcy). Co można zrobić w takiej sytuacji? Kwestię pracy w warunkach szczególnych reguluje ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Prace, które są uznane za pracę w warunkach szczególnych, zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Istotnym przy tym jest by praca w szczególnych warunkach, była świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W odniesieniu jednak do każdej konkretnej sytuacji należy zweryfikować czy w/w przesłanki wystąpiły, dość często bowiem intuicja nieprawnika w tym zakresie zawodzi, a wnioski wynikające z orzeczeń sądów są zaskakujące nawet dla samych prawników zajmujących się prawem ubezpieczeń społecznych:) W przypadku, gdy pracownik faktycznie pracę w warunkach szczególnych wykonywał jednakże dokumentacja kadrowa w tym zakresie zginęła albo pracownik z innych obiektywnie uzasadnionych powodów nie może jej odzyskać, to nadal ma szanse by otrzymać świadczenia. Nie należy również przejmować się decyzją odmowną ZUS, w której wskazane będzie, że ubezpieczony nie udowodnił, że posiada wymagany staż ubezpieczeniowy. W postępowaniu przed ZUS nie można bowiem przeprowadzać dowodów z zeznań świadków, co jest możliwe przed Sądem Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Pracownik po uzyskaniu negatywnej decyzji ZUS winien wnieść odpowiednio sformułowane odwołanie do Sądu wraz z zawnioskowaniem dowodów, w szczególności zaś dowodów z zeznań świadków. Sąd po stwierdzeniu, że pracownik faktycznie pracę w warunkach szczególnych wykonywał ustali przedmiotową okoliczność. Pracownik ma również możliwość wytoczenia pozwu o ustalenie istnienia pracy w warunkach szczególnych – jednakże takie postępowanie nie może zmierzać do ustalenia dowodów na potrzeby innego postępowania. Innymi słowy np. jeżeli pracownik nie osiągnął wieku emerytalnego i chce ,,zabezpieczyć się na przyszłość” w tym zakresie, by w chwili osiągnięcia wymaganego wieku mógł skorzystać ze świadczeń może złożyć pozew o ustalenie pracy w warunkach szczególnych. Przepisy prawa z zakresu ubezpieczeń społecznych są porównywalne (jeśli nie bardziej) stopniem komplikacji, liczbą nowelizacji oraz interpretacji do przepisów prawa podatkowego. Nie eksperymentuj więc ze Swoją emeryturą i korzystaj z pomocy profesjonalnych prawników.
Praca stomatologa a praca w szczególnych warunkach. Zgodnie z treścią rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze – praca lekarzy stomatologów jest pracą w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do
Pracowałem w zakładzie jako elektromonter instalacji urządzeń silnoprądowych zatrudniony przy remoncie i eksploatacji urządzeń i maszyn elektrycznych. Zakład został zlikwidowany. Obecnie potrzebne mi jest zaświadczenie do ZUS o pracy w szczególnych warunkach. Co mam zrobić? Świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach Odpowiadając na Pana pytanie uprzejmie informuję, że prace, które są uznane za prace w warunkach szczególnych, zostały określone w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Proszę pamiętać, że aby praca została zakwalifikowana do pracy w szczególnych warunkach, musi być świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa powyżej, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Innymi słowy, świadectwo pracy w szczególnych warunkach powinno odnosić się w swej istocie do zakwalifikowania wykonywanej przez pracownika pracy stosownie do wykazu A lub B Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Jak udowodnić pracę w szczególnych warunkach? Pracownik, któremu nie udało się udokumentować przed ZUS pracy w szczególnych warunkach odpowiednim dokumentem, może ubiegać się o uznanie okresu tej pracy w drodze postępowania sądowego. Sąd może w tym celu dopuścić również inne środki dowodowe, w tym np. zeznania świadków. Zasadą jest, że okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach przy pracach wymienionych w wykazie A lub B powinny zostać udowodnione świadectwem pracy wystawionym pracownikowi przez pracodawcę po ustaniu zatrudnienia na podstawie posiadanej dokumentacji osobowej. Zgodnie z przepisami prawa pracy pracodawca ma obowiązek wykazania w tym dokumencie okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach. Potwierdzając w świadectwie pracy okresy pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej na danym stanowisku pracy, pracodawca powinien powołać się na rodzaj pracy wymieniony w odpowiednim wykazie, dziale i pozycji wspomnianego rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. Dodatkowe obowiązki ma jednak, gdy stosował tzw. resortowe wykazy prac w szczególnych warunkach zamieszczone w odpowiednich zarządzeniach i uchwałach właściwych ministrów, kierowników urzędów centralnych lub związków spółdzielczych. Wystawiając świadectwo pracy, musi wówczas, oprócz wskazania rodzaju pracy z rozporządzenia, powołać stanowisko pracy wymienione w wykazie, dziale, pozycji i punkcie odpowiedniego zarządzenia resortowego lub uchwały. Okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach może potwierdzić również w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do wspomnianych przepisów resortowych. Likwidacja zakładu pracy i brak świadectwa pracy potwierdzającego pracę w szczególnych warunkach W przypadku gdy pracownik nie posiada świadectwa pracy potwierdzającego okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach, a obecnie nie może ponownie uzyskać tego dokumentu, gdyż pracodawca został np. zlikwidowany, przekształcony lub zrestrukturyzowany, ZUS może uznać zaświadczenie wystawione przez jeden z następujących podmiotów: – organ założycielski zlikwidowanego zakładu pracy, b. Ministerstwo Gospodarki (z wyłączeniem wojewody), – Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa lub Agencję Nieruchomości Rolnych, – zakład pracy posiadający w swoim archiwum akta osobowe byłych pracowników, którzy odeszli z pracy w okresie przed rozpoczęciem procesu przekształceń własnościowych i restrukturyzacji, jeżeli z akt tych bezspornie wynika fakt wykonywania przez daną osobę pracy w szczególnych warunkach. W przypadku gdy nie jest możliwe udowodnienie okresów pracy w szczególnych warunkach w drodze świadectwa pracy lub zaświadczenia, a dokumentacja osobowa potwierdzająca te okoliczności znajduje się w archiwum lub u prywatnego przechowawcy, osoba ubiegająca się o wcześniejszą emeryturę może przedstawić kserokopie tych dokumentów sporządzone i uwierzytelnione przez ten podmiot (tzw. dokumentację zastępczą). Nie zawsze jednak te dokumenty zostaną uznane przez ZUS. Organ ten dokonuje bowiem oceny merytorycznej tego rodzaju środków dowodowych. ZUS zaliczy na tej podstawie okresy pracy w szczególnych warunkach tylko wtedy, gdy z poświadczonej przez przechowawcę dokumentacji wyraźnie wynika rodzaj, stanowisko, okres i wymiar wykonywanej pracy w szczególnych warunkach. W przeciwnym razie ZUS odmawia uznania okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Odmowa przyznania świadczenia z ZUS ze względu na nieudokumentowanie okresu pracy w szczególnych warunkach W razie wydania decyzji odmawiającej przyznania świadczenia ze względu na nieudokumentowanie okresu pracy w szczególnych warunkach wnioskodawca może udowodnić ten okres w postępowaniu odwoławczym od decyzji ZUS. W postępowaniu tym sąd może przyjąć wszystkie dowody, które posłużą wyjaśnieniu, czy pracownik faktycznie wykonywał pracę w szczególnych warunkach na określonym stanowisku. Mogą to być zeznania świadków, różnego rodzaju umowy (np. umowy o pracę) lub inne dokumenty potwierdzające wykonywanie pracy w szczególnych warunkach. Jeśli sąd uzna, że pracownik wykonywał pracę w szczególnych warunkach, ZUS będzie zobowiązany do zmiany wydanej w sprawie decyzji odmownej. Jeśli więc Pana pracodawca został zlikwidowany, a Pan nie posiada stosownego świadectwa pracy, może Pan przed sądem powołać świadków albo spróbować zdobyć zaświadczenie od podmiotu wymienionego powyżej (o ile jest to możliwe). Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼Organ rentowy do stażu pracy w szczególnych warunkach uwzględnił na podstawie świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 19.04.2012 r. okres od 6.09.1980 r. do 31.10.1980 r. na stanowisku monter aparatury chemicznej wg wykazu A dział XIV poz. 25 bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń oraz prace budowlano
Podstawową przesłanką umożliwiającą wystąpienie z roszczeniem ustalenia rzeczywistej treści stosunku pracy jest istnienie interesu prawnego po stronie pracownika. To, czy istnieje interes prawny po stronie pracownika, który domaga się ustalenia prawa lub stosunku prawnego w ramach stosunku pracy, było przedmiotem licznych orzeczeń Sądu Najwyższego. Zasadniczo wskazywał on na brak takiego interesu w sytuacjach, kiedy zatrudnionym przysługiwały już roszczenia o konkretne świadczenia. Ponadto powszechnie przyjmuje się, że postępowanie sądowe w takiej sprawie nie może być środkiem do uzyskania dowodów potrzebnych w innym postępowaniu, np. rentowym czy emerytalnym (por. orzeczenia SN z 4 listopada 1971 r., I PR 344/71, czy z 1 grudnia 1983 r., I PRN 189/83). Gdy jednak chodzi o ustalenie zatrudnienia w szczególnych warunkach, to orzecznictwo jest niejednolite. W uchwale z 3 listopada 1994 r. (I PZP 45/94) SN przyjął, że pracownikowi nie przysługuje takie roszczenie przeciwko firmie, jeśli celem jest uzyskanie zasiłku dla bezrobotnych do czasu nabycia prawa do emerytury. Akcentował, że takie ustalenie powinno być dokonywane przed organem zobowiązanym do wypłaty zasiłku. Wyjaśnienia na przyszłość Natomiast w uchwale z 8 maja 2002 r. (III PZP 6/02) SN szerzej określał rozumienie interesu prawnego z art. 189 Uznał, że w okresie obowiązywania art. 37j ust. 1a ustawy z 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu pracownikowi przysługiwało przeciwko byłemu pracodawcy roszczenie o ustalenie wykonywania pracy „szczególnej" w celu uzyskania zasiłku przedemerytalnego. Podobnie SN wypowiedział się w wyroku z 5 grudnia 2002 r. (I PKN 629/01), stwierdzając, że pracownik ma interes prawny w ustaleniu rzeczywistej treści realizowanego stosunku pracy, jeżeli dochodzone ustalenie ma charakter niemajątkowy lub oparte na nim potencjalne roszczenia majątkowe mogą się zaktualizować dopiero w przyszłości. Zatem jeśli zatrudniony chce ustalenia zatrudnienia w szczególnych warunkach, wykazując, że aktualnie nie przysługują mu z tego tytułu żadne świadczenia (a w szczególności nie stara się on o zasiłek przedemerytalny ani o wcześniejszą emeryturę), ale ma na celu usunięcie obiektywnej niezgodności co do rzeczywistego zatrudnienia realizowanego w spornym okresie, co jest konieczne w celu zweryfikowania przyszłych uprawnień, to według SN ma on interes prawny w takim żądaniu. Istotą sporu jest wtedy dążenie powoda do usunięcia obiektywnej – w jego ocenie – niezgodności treści zawartej z nim umowy o pracę (np. ślusarza) z rzeczywistym rodzajem wykonywanej przezeń pracy zaliczanej do rodzaju pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Natomiast art. 189 stanowi, że powód może żądać ustalenia przez sąd nie tylko istnienia stosunku prawnego, ale również prawa wynikającego z niespornego istnienia określonego stosunku prawnego. Żądanie ustalenia treści stosunku pracy nie ulega przedawnieniu (por. wyrok SN z 6 października 2006 r., V CSK 183/06). Co sprawdzi sąd Po tym gdy sąd uzna, że pracownik ma interes prawny w ustaleniu, że wykonywał pracę „szczególną", ocenia, czy jego żądanie jest uzasadnione. Wytyczną są tu przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (DzU nr 8, poz. 43 ze zm.). Sąd bada, w jakich warunkach powód rzeczywiście wykonywał pracę. Postępowanie dowodowe opiera zwykle na dokumentacji z czasów zatrudnienia, np. aktach osobowych pracownika, zakresie jego czynności, schemacie organizacyjnym pracodawcy, a także na zeznaniach świadków (np. współpracowników powoda, kontrahentów, przełożonych, pracownika działu kadr). Jednak to na pracowniku, który wystąpił z powództwem, spoczywa ciężar dowodu wykazania swoich żądań. Wynika to z art. 6 Takie postępowanie toczy się przeciwko pracodawcy lub jego następcy prawnemu. Pan Adam pracował w przedsiębiorstwie transportowym. Mimo że zatrudniony był na stanowisku dyspozytora, to przez pięć lat wykonywał stale pracę przy naprawie samochodów w kanałach remontowych. Okresu tego pracodawca nie wykazał jednak w świadectwie pracy jako pracy w warunkach szczególnych. Pan Adam zauważył to dopiero po upływie roku od rozstania. Wniósł wtedy do sądu pracy powództwo o ustalenie, że w latach 1995 – 2000 pracował w warunkach szczególnych. Wskazywał, że tę pracę wykonywał codziennie od 6 do 14 i chciałby ustalenia faktycznej treści jego stosunku pracy. Dodał, że aktualnie jest czynny zawodowo i nie stara się o świadczenia emerytalne. Sąd po przeprowadzeniu postępowania dowodowego uwzględnił jego powództwo i ustalił, że pan Adam wykonywał w spornym okresie pracę w warunkach szczególnych. ZUS nie może ignorować orzeczenia W praktyce wątpliwości budzi to, czy ustalona w postępowaniu przed sądem okoliczność zatrudnienia w warunkach szczególnych jest wiążąca w postępowaniu przed ZUS, np. o przyznanie emerytury. W myśl art. 365 § 1 orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Zatem żaden z tych podmiotów nie może negować treści prawomocnego orzeczenia sądu, niezależnie od tego, czy był stroną postępowania. Moc wiążąca prawomocnego orzeczenia sądu cywilnego nie oznacza jednak, że jest nim związany skład orzekający w innej sprawie. Można tu wskazać na wyrok SN z 15 lipca 1998 r. (II UKN 129/98). Orzeczenie to nie zostało wydane w sprawie o ustalenie pracy w szczególnych warunkach, ale moim zdaniem stanowisko to jako analogiczne miałoby zastosowanie także i w tych sprawach. Oznacza to, że wyrok ustalający wykonywanie pracy w szczególnych warunkach nie jest wprost wiążący dla ZUS; ma jednak niewątpliwie walor dowodowy i powinien być brany pod uwagę przez ten organ przy ustalaniu tej okoliczności np. w czasie postępowania o przyznanie emerytury w związku z pracą w warunkach szczególnych.
Praca w szczególnych warunkach – wykaz zawodów, składający się z 40 pozycji, znajdziemy w Ustawie o emeryturach pomostowych (Dz. U. 2008 Nr 237 poz. 165). Spis takich zawodów został również zawarty w Rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.Bardzo często w decyzjach odmawiających prawa do emerytury w wieku wcześniejszym, widuję niczym nie poparte wywody ZUS, przyjmujące iż sama zmienność i różnorodność prac wykluczała ustalenie pracy w szczególnych warunkach w poszczególnych okresach. Bardzo często zdarzało się przecież, że dany pracownik wykonywał równocześnie dwa lub więcej rodzajów prac w warunkach szczególnych. Sprawa, którą ostatnio analizowałam dotyczyła równoczesnego wykonywania prac spawacza elektrycznego i elektromontera urządzeń rozdzielczych i stacyjnych, a zatem dwóch rodzajów prac wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do wskazanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku. W tym miejscu – mając na uwadze stanowisko organu rentowego który rozstrzygnięcie oparł na założeniu o konieczności odrębnej kwalifikacji każdego rodzaju pracy w szczególnych warunkach, czyli tylko jako montera urządzeń stacyjnych, albo tylko jako spawacza elektrycznego – trzeba podkreślić, że pracownik, który u jednego pracodawcy w tym samym czasie (okresie) wykonywał różne rodzaje pracy w szczególnych warunkach, nie powinien być pozbawiony uprawnienia do zaliczenia tego okresu do zatrudnienia w szczególnych warunkach wymaganego do emerytury. Jestem radcą prawnym i od 2009 roku prowadzę działalność na obszarze całej Polski walcząc przed Sądami w sprawach o emerytury, renty, zasiłki, świadczenia przedemerytalne, jak również o zaległe składki na ubezpieczenie. Dzięki dziesiątkom przeprowadzonych spraw, jestem w stanie wspomóc swoich klientów doświadczeniem nabytym w procesach, jak również znaleźć racjonalne argumenty na przeciwstawienie się bezzasadnym odmowom w decyzjach dotyczących przyznania gwarantowanych świadczeń.
Jakie okresy pracy są zaliczane do pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze? Stwierdzenie przez ZUS okresu pracy w warunkach szczególnych; Praca w szczególnych warunkach; Praca w szczególnych warunkach; Zaliczenie okresów pracy w warunkach szkodliwych; Wykaz zawodów w szczególnym charakterze
Emerytura Brak na świadectwie pracy wpisu o pracy w szkodliwych warunkach Indywidualne porady prawne Katarzyna Siwiec • Opublikowane: 2015-09-04 • Aktualizacja: 2021-05-28 Mam 60 lat, przepracowałem na stacji paliw w sumie 34 lata, w tym jako ajent CPN 18 lat, pozostałe 16 lat jako pracownik – sprzedawca na stacjach paliw. Problem polega na tym, że na świadectwach pracy brak wpisu o pracy w szkodliwych warunkach. Obecnie od 4 lat również pracuję jako sprzedawca na stacji paliw – dział chemia p. 19, praca w warunkach szkodliwych (Dz. U. Nr 8, poz. 43). Co mam zrobić, aby uznano mi pracę w szkodliwych warunkach? Dodam, że mam dwóch świadków, z którymi pracowałem od 1991 r. Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Ustalenie uprawnień do wcześniejszej emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach Otóż ustalenia uprawnień do wcześniejszej emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach dokonuje się na podstawie art. 184 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z treścią wspomnianych przepisów ustawy ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 r.) osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat – dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, tj. 25 lat dla mężczyzn. W świetle powyższych regulacji to rodzaj faktycznie wykonywanej pracy, a nie treść świadectwa pracy, decyduje o tym, czy wykonywał Pan pracę w warunkach szczególnych. Rodzaje prac które są pracami w szczególnych warunkach Musi Pan jednak spełniać wymóg przepracowania 15 lat w szczególnych warunkach na dzień 1 stycznia 1999 roku. Rodzaje prac ustala się natomiast na podstawie powołanego już wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, który w załączniku A w działach od I do XIV wymienia rodzaje prac, które są pracą w warunkach szczególnych. W wykazie A dziale IV w chemii poz. 19 widnieją prace określone jako przetwórstwo, magazynowanie, przepompowywanie, przeładunek, transport, dystrybucja ropy naftowej i jej produktów, więc teoretycznie pracownik stacji benzynowej takie czynności wykonuje, ważne aby praca ta była wykonywana przez 8 godzin dziennie. Praca na stacji benzynowej i wniosek do ZUS o przyznanie emerytury za pracę w szczególnych warunkach W Pańskiej sytuacji należałoby zacząć od złożenia do ZUS wniosku o przyznanie emerytury za pracę w warunkach szczególnych, wskazując świadków. ZUS, jak to zwykle bywa w takich przypadkach, odmówi Panu przyznania emerytury i wówczas będzie Pan miał miesięczny termin na odwołanie od tej decyzji do sądu okręgowego – sądu ubezpieczeń społecznych, w którym to odwołaniu zgłosi Pan dowód z zeznań świadków, ale powinni to być świadkowie, którzy potwierdzą 15-letni termin zatrudnienia w warunkach szczególnych, sąd będzie musiał tych świadków przesłuchać i ustalić, czy pracował Pan w warunkach szczególnych, niezależnie od tego czy wydano Panu świadectwo pracy w warunkach szczególnych, czy też nie. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ Indywidualne porady prawne Indywidualne Porady Prawne Masz problem z emeryturą?Opisz swój problem i zadaj pytania.(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)
Pozew o ustalenie istnienia stosunku pracy może zostać wniesiony przez: samego pracownika (tj. osobę, która wykonywała pracę na rzecz pracodawcy); osobę, która wykaże, że we wniesieniu Nowe rozwiązanie przyjęte w ustawie o emeryturach pomostowych polegające na przejściu z enumeratywnego wymienienia prac i stanowisk uprawniających do wcześniejszej emerytura na ustalenie rodzajów prac i definicji ustalającej kryteria pozwalające na ich uznanie za pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterzePracownik, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach, wymienioną w wykazie prac A nabywa prawo do emerytury jeżeli spełnia łącznie warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet, 60 dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach oraz udowodni okres
Praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Emerytura pomostowa przysługuje osobom, które wykonywały prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w pełnym wymiarze czasu pracy- jest to najistotniejsza i najbardziej problematyczna do spełnienia przesłanka aby móc otrzymać omawiane świadczenie Co do zasady opłata ta jest stosunkowa i wynosi 5 proc. wartości przedmiotu sporu. Pracownicy wnoszący powództwo zgodnie z art. 35 ustawy są zwolnieni z uiszczania kosztów sądowych, w tym opłaty sądowej od pozwu, jeśli wartość przedmiotu sporu jest niższa niż 50 tys. zł. Dalszy ciąg materiału pod wideo. nxjN.